بررسی صاعقه گیر و انواع آن

آشنایی با صاعقه گیر های مختلف

صاعقه گیر همانطور که از نام این تجهیزات محصولات ارتینگ  بر می آید از آن برای خنثی کردن اثر تخریبی صاعقه استفاده می کنند. مشاهده شده است که عدم استفاده از دکل برقگیر در برخی از اماکن باعث می شود که خسارات سهمگین و جبران ناپذیری اعم از جانی و مالی را به دنبال داشته باشد.

استفاده از صاعقه گیرها موجب می شود که یک مسیر ایمن برای انتقال به زمین ایجاد گردد. عملکرد این تجهیزات به این شکل است که انرژی ناشی از صاعقه به وسیله ی صاعقه گیر هوایی جذب می شوند و در ادامه به وسیله ی هادی ها جریان صاعقه به شبکه ی ارتینگ منتقل می شود.

دکل های برقگیر از لحاظ عملکرد اهمیت بسیار زیادی دارند و باید به درستی طراحی و نصب شوند. به این دلیل که با اموال و جان افراد سرو کار دارند.

با توجه به اینکه صاعقه ها می توانند به اشکال مختلف موجب اضافه شدن ولتاژهای ناگهانی شوند این امکان وجود دارد که باعث باعث بروز خسارات به تجهیزات الکتریکی شوند. در برخی موارد نیز مشاهده شده است که صاعقه ها به اشیایی برخورد کرده اند که در نزدیک ساختمان های مختلف قرار دارند.

این امر نیز موجب افزایش ولتاژ و یا اثرات مخرب دیگری روی تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی حساس خواهد بود. با توجه به این توضیحات نقش صاعقه گیر و دکل در ایجاد محافظت از تاسیسات شبکه و محافظت از وسایل برقی، در برابر صاعقه بسیار پر رنگ مشخص می گردد.

در ادامه قصد داریم به بررسی انواع مختلف این برقگیرها بپردازیم و ویژگی های آن را مورد بررسی قرار دهیم. برای آشنایی بیشتر با نقش صاعقه گیرها در سیستم ارتینگ با ما همراه باشید.

آشنایی با انواع صاعقه گیر ها

صاعقه گیر ها از لحاظ نحوه ی کارکرد دارای دسته بندی های مختلفی هستند. که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.

صاعقه گیر الکترونیکی

این نوع برقگیر با عنوان صاعقه گیر اکتیو نیز شناخته می شود. این محصول با کمک یک مکانیزم یونیزاسیون خازنی، باعث ایجاد شعاع پوشش در اطراف خود شده که صاعقه را در زون حفاظتی خود جذب کرده و به زمین انتقال می دهد. همانطور که در ابتدا اشاره کردیم مکانیسم عملکرد برقگیرهای الکترونیکی به صورت خازنی – اتمسفریک می باشد که بر پایه ی پتانسیل الکتریکی اتمسفریک عمل می نماید.

زمانی که شرایط جوی بدون میدان الکتریکی باشد این نوع برقگیرها مانند یک صاعقه گیر پسیو عمل می کنند و فعالیتی نخواهد داشت. بخش حسگر در این نوع برقگیرها زمانی به کار می افتند که میدان الکتریکی در اتمسفر از یک میزان معین فراتر می رود به این ترتیب واحد شارژ برای دریافت انرژی صاعقه راه اندازی می گردد. این واحد تا زمانی به کار خود ادامه می دهد که خازن های مدار تریگر الکتریکی به کار خود مشغول باشند.

عملکرد این واحد زمانی آغاز می شود که اندازه ی میدان الکتریکی اتمسفر از یک میزان معین که نزدیک به رخ دادن صاعقه می باشد یعنی 100 کیلو وات بر متر باشد بگذرد. واحد شارژ وظیفه دارد که به الکترودهای میانی که به زمین متصل هستند دستور تخلیه ی شارژ را بدهد.

این فرایند به صورت متوالی تکرار می گردد و موجب می شود که جو پیرامون صاعقه گیر به صورت یونیزاسیون در بیاید و به تشدید افزایش پتانسیل اتمسفر منجر می شود. عملکرد برقگیرهای الکترونیکی به جهت وابستگی مطلق به موقعیت جوی مناطق صاعقه خیز کارایی مطلوبی خواهد داشت.

نکته ی قابل توجه ای که در ارتباط با قیمت صاعقه گیر اکتیو وجود دارد این است که این تجهیزات گرانقیمت هستند اما برای موقعیت های مختلف به عنوان بهترین گزینه شناخته نمی شوند. به این دلیل که در شرایط یکسان محیط پیرامونی صاعقه را به طرف خود جذب می کنند و در صورتی که سیستم از هادی های میانی مناسبی برخوردار نباشد و بازرسی آن به صورت دقیق انجام نگرفته باشد و تست های لازم انجام نشده باشد خطرات زیادی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین با استفاده از این نوع برقگیر به استقبال خطر رفته ایم.

صاعقه گیر فرانکلین

این نوع از صاعقه گیرها برای نخستین بار به صورت میله های ساده عرضه شده اند. دلیل نام گذاری این نوع برقگیرها با عنوان فرانکلین به دلیل این است که این میله های برقگیر در قرن 18 میلادی توسط بنجامین فرانکلین گسترش پیدا کرد.

ساختار این میله ها به گونه ای طراحی شده است که برای حفاظت در مقابل صاعقه مناسب باشند. این نوع برقگیرها قابلیت دفع صاعقه هایی را که به شکل مستقیم به آن ها برخورد می کنند را دارند. دفع برخورد ناشی از صاعقه در برقگیرهای فرانکلینی به مواردی نظیر شعاع حفاظتی، طول میله، دوری از ساختمان ها بستگی دارند.

خرید صاعقه گیر پسیو

این نوع برقگیرها که با عنوان غیرفعال شناخته می شوند به این دلیل که در برابر صاعقه هیچگونه واکنشی از خود نشان نمی دهند، این مدل از برقگیرها در حقیقت همان نوع فرانکلینی هستند که برای مقابله با آسیب های ناشی از صاعقه ها ایجاد شده اند. در واقع این نوع برقگیر ها به عنوان قدیمی ترین نمونه های صاعقه گیر در دنیا به شمار می روند که تفاوت هایی با نمونه های فعال یا اکتیو دارند.

مهم ترین تفاوتی که میان برقگیرهای اکتیو و پسیو وجود دارد به ترمینال هوایی مربوط می شود. براساس آزمایشی که در نیمه ی دوم قرن 18 توسط فرانکلین انجام گرفت معلوم شد که میله های فلزی نوک تیز شده بیشتر از میله های غیر فلزی و اشیاء هم اندازه صاعقه را به خودشان جذب می کنند. در سال های بعد موضوع صاعقه با دیدگاه علمی تری و مبانی تئوریک مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین نظریه ی بالا به صورت جدیدتری بیان شد.

میله های فلزی که به صورت نوک تیز ارائه شده اند می توانند پیشروی بالا رونده ی بیشتری را از خودشان ساطع کنند. همه ی اجسامی که در قسمت پیشرو تحت ابر باردار قرار گرفته اند براساس تجمع بار الکتریکی که در آن ایجاد شده است می توانند با استفاده از نیروی پیشرو بالا رونده انرژی ساطع کنند. این پیشروی را می توانیم در اشیاء فلزی و بلندتر بیشتر مشاهده کنیم. به همین دلیل است که معمولا صاعقه به آن ها برخورد می کنند.

حال بیایید یک ترمینال هوایی یا برقگیر را تصور کنید. در صورتی که ما برای افزایش میزان پیشرو بالا رونده اقدامی انجام داده باشیم تمهیداتی مانند استفاده از خازن، اتصال به برق، استفاده از رادیواکتیو باعث می شود که برقگیر به صورت اکتیو عمل کند. به این دلیل که میزان پیشرو بالا رونده را به صورت مصنوعی افزایش داده ایم با توجه به این می توانیم منطقه ی بیشتری را از لحاظ مساحت پوشش بدهیم.

در صورتی که ترمینال هوایی یا صاعقه گیر به شکل طبیعی باشد و هیچ اقدامی برای افزایش میزان پیش رونده ی بالا انجام نداده باشید این برقگیرهای از نوع پسیو خواهند بود و به دلیل اینکه میزان پیشرونده افزوده نشده است مساحت کمتری تحت پوشش قرار خواهد گرفت.

تولید صاعقه گیرهای مختلف

با توجه به اینکه تولید این محصولات در اشکال مختلفی انجام می شود قصد داریم به بررسی مدل های مختلف برقگیر بپردازیم.

صاعقه گیر شاخکی

همانطور که از نام این نوع برقگیر مشخص است از دو میله به شکل دو شاخک تشکیل شده است. طراحی این مدل از میله های فلزی است که می تواند جریان صاعقه را در پیرامون یک شکاف هوایی کوچک بگیرد.

امکان افزایش فاصله بین دو میله در این نوع برقگیر وجود دارد. این میله های فلزی به گونه ای طراحی شده اند که بر روی عایق های سرامیکی قرار گرفته اند. اتصال یک شاخک را می توانید به کمک دو سیم مجزا به آن ها به وجود بیاورید. به این ترتیب که یک سمت شاخک به کمک مقاومت و سلف محافظ به خط متصل شده است و سمت دیگر آن به زمین اتصال یافته است.

حرکت جریان به میزان یک دقیقه باعث محدودیت مقاومت این محصول می شود. سلف محافظ که در این محصول مورد استفاده قرار می گیرد برای ایجاد راکتانس القایی بالا در فرکانس گذرا، راکتانس القایی پایین در فرکانس معمولی می باشد.

به همین دلیل است که سلف محافظ از امکان ورود حالت های گذرا به داخل دستگاه جلوگیری می کند. تا به این شکل مورد محافظت قرار بگیرد. شکافی که میان شاخک ها قرار دارد از قابلیت تنظیم برخوردار هستند به شکلی که وجود یک منبع تغذیه ی معمولی باعث به وجود آمدن یک قوس نشود.

صاعقه گیرهای چند شکافه: این نوع برقگیرها به گونه ای طراحی شده اند که به کمک استوانه هایی پشت سرهم و به وسیله ی شکاف های هوایی از همدیگر جدا می شوند و نسبت به همدیگر عایق می شوند.

ترتیب این استوانه ها به گونه ای انجام می گیرد که استوانه ی اول به یک خط برقی اتصال پیدا کرده است و دیگر استوانه ها به کمک مقاومت سری به زمین اتصال پیدا می کنند. بعضی از شکاف هایی که در بین استوانه های بعدی وجود دارند دارای مقاومت موازی می باشند در صورتی که اضافه ی ولتاژ ایجاد شود موجب یک افزایش غیرمنتظره خواهد شد.

صاعقه گیرهای نوع سوپاپی

این مدل از برقگیرها را معمولا در سیستم هایی به کار می برند که از توان الکتریکی بالایی برخوردار هستند. این مدل از برقگیرها از دو قسمت اصلی تشکیل شده اند. یک بخش از شکاف های جرقه که به صورت ترتیبی طراحی شده است. یک بخش دیگر به صورت مجموعه ای از دیسک های غیرخطی مقاومتی تشکیل شده است.

نحوه ی عملکرد این وسیله به شکلی است که یک ولتاژ شدید موجب ایجاد ضربه می گردد به این ترتیب در شکاف ها جرقه ایجاد می شود در نتیجه مقاومت غیرخطی باعث حفظ ولتاژ درون زمین می شود.
هنگامی که اضافه توان به صورت ناگهانی متوقف می گردد به این شکل شکاف های جرقه می توانند به شکل مجزا و به وسیله ی مقاومت ها کنار زده شوند.

صاعقه گیر های مدل گلوله ای

طراحی این نوع تجهیزات به وسیله ی لوله های شیشه ای انجام گرفته است که از گلوله های سربی انباشته شده اند. مرحله ی تکمیلی تولید این نوع از صاعقه گیرها به پراکسید سرب انجام می گیرد به این شکل که سراسر آن از اکسید سرب پوشانده می شود.

اکسید سربی که در داخل پراکسید سرب موجود است به عنوان یک رسانای بسیار قوی به شمار نمی آید. هنگامی که اکسید سرب گرم می شود به پراکسید سرب تبدیل می شود. این امر باعث می شود که امکان جاری شدن جریان به وجود آید. زمانی حرکت جریان انتقال پیدا کند پروکسید سرب برخلاف اکسید سرب دستخوش تغییرات می شود. معمولا از این نوع برقگیرها زیاد استفاده نمی شود.

فروش صاعقه گیر

معمولا بیشتر افراد تمایل دارند که در هنگام خرید این نوع تجهیزات محصول مورد نظر خود را از میان بهترین برند صاعقه گیر انتخاب کنند که این امر مستلزم بررسی و مقایسه ی زیادی است که میان تولیدات برندهای مختلف صورت می گیرد. بنابراین افراد باید مدت زمان زیادی را صرف انتخاب این تجهیزات کنند که باعث می شود زمان و هزینه های زیادی را به هدر بدهند.

با توجه به پیشرفت دنیای دیجیتال افراد در دنیای امروز چندان تمایلی به خرید کردن به شیوه ی فیزیکی ندارند به این دلیل که زمان و هزینه های زیادی را به آن ها تحمیل می کند. امکان خرید اینترنتی صاعقه گیر باعث می شود که افراد بتوانند محصولات مختلف را از لحاظ، نوع، جنس، اندازه و عملکرد مورد بررسی قرار دهند و براساس شرایطی که دارند بهترین گزینه را انتخاب کنند.

استفاده از خدمات خرید اینترنتی باعث می شود تا افراد بتوانند به نماینده فروش صاعقه گیر معتبر مراجعه کنند و از میان مدل های مختلف بهترین نمونه را انتخاب کنند. برای اطلاعات در این زمینه و آگاهی از نحوه خرید انواع محصولات ارتینگ به وبسایت دانش آریا مراجعه و یا با کارشناسان مجموعه در تماس باشید.

مرتبط